Thánh Mẫu hay còn gọi là công chúa Liễu Hạnh, thánh Mẫu Liễu Hạnh, bà chúa Liễu, Liễu Hạnh… là một vị thần trong văn hóa tín ngưỡng Việt Nam. Thánh Mẫu được người dân tôn thờ từ hàng nghìn năm qua, được coi là “Mẫu nghi thiên hạ – mẹ của muôn dân”. Đền thờ của bà có mặt tại hầu hết các tỉnh thành trên cả nước Việt Nam.
Văn khấn thánh Mẫu Liễu Hạnh
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
(lạy)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con xin kính lạy Thánh mẫu Liễu Hạnh, Chế thắng Hoà Diệu, Đại vương Tối linh chí linh.
Mấu Đệ nhất thiên tiên!
Mấu Đệ nhị thượng ngàn!
Mấu Đệ tam thoải cung!
Hương tử con là …..
Ngụ tại …..
Hôm nay là ngày …..
Tại: Phủ ….., phường /xã/quận/huyện/tp …..
Thành kính dâng lễ vật,
Cung thỉnh Tam Toà Thánh Mẫu, vua cha Ngọc Hoàng, Tam phủ công đồng, Tứ phủ vạn linh, hội đồng các Quan, Bát bộ Sơn trang, Thập nhị quan Hoàng, Thâp nhị chầu Cô, Thập nhị quan Cậu, Ngũ lôi thiên tướng, Ngũ hổ thần quan, Thanh Bạch xà Thần linh, chấp kỳ lễ bạc chứng giám phù hộ độ trì cho hương tử con được hưởng: Gia quyến mạnh khoẻ, bình an, đắc lộc, đắc thọ, bách sự như ý.
Hương tử con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
(lạy)
Truyền thuyết về thánh Mẫu Liễu Hạnh
Căn cứ vào các tài liệu lịch sử và truyền thống văn hóa Việt Nam, truyền thuyết về thánh Mẫu Liễu Hạnh được lưu truyền trong dân gian như sau:
3 lần giáng sinh:
Lần 1
Vào thời Hậu Lê, tại trấn Sơn Nam (nay là tỉnh Nam Định) có gia đình vợ chồng là ông Phạm Huyền Viên và bà Đoàn Thị Hằng là người ăn ở có đức. Hai vợ chồng này sống với nhau đã già mà chưa có mụn con. Một hôm, bà Hằng đêm nằm chiêm báo được Ngọc Hoàng ban cho đứa con gái là công chúa Hồng Liên. Ngày rằm tháng 2 năm Quý Sửu, ông Viên ngồi ngoài hiên nhà thấy có bóng nàng tiên giáng trần cũng là lúc bà Hằng hạ sinh cô con gái nhỏ. Ông bà thấy linh ứng nên đặt tên con gái là Phạm Tiên Nga.
Tiên Nga được cha mẹ nuôi dưỡng, nổi tiếng xinh đẹp, đến năm 15 tuổi có nhiều gia đình giàu có trong vùng đến hỏi cưới nhưng nàng vì muốn chăm sóc cha mẹ già mà nhất quyết không chấp thuận. Đến khi ông bà mất thì nàng để tang cha mẹ 3 năm. Sau đó nàng đi khắp nơi đem tấm lòng lương thiện mong cứu giúp nhân dân. Những công lao của bà được nhân dân ghi lại bao gồm:
- Ngăn nước Đại Hà từ bên kia núi Tiên Sơn, nay là đường đê Ba Sát; cùng đó xây 15 cây cầu đá, bố thí dân nghèo, chữa bệnh, xây chùa, xây trường…
- Dựng chùa Kim Thoa bên sông Đồi, thờ mẹ Nam Hải Quán Âm và cha mẹ;
- Tu sửa chùa Sơn Trường (Ý Yên, Nam Định), chùa Long Sơn (Duy Tiên, Hà Nam), chùa Thiện Thành (Bình Lục, Hà Nam). Cũng tại Bình Lục, Hà Nam, thấy dân nghèo không có đất làm ăn, bà giúp dân khai khẩn, hướng dẫn trồng trọt, chăn nuôi, đặc biệt dạy dân nghề trồng dâu, nuôi tằm.
- Năm Nhâm Thìn bà về quê cho xây nhà thờ tổ họ Phạm, đôn đốc nhân dân làm ăn, truyền bá tư tưởng đạo đức.
Năm Quý Tỵ (1473), 40 tuổi, bà quy tiên về trời, người dân thương sót, tưởng nhớ công ơn của bà đã cho xây Phủ Đại La Tiên Từ và Phủ Quảng Cung.
Lần 2
Gần 100 năm sau, vào năm Đinh Tỵ (1557) bà lại giáng trần, đầu thai làm con gái một gia đình tại hạt Nam Sơn Hạ, nay là Vụ Bản, Nam Định. Cha bà là ông La Thái Tiên nhìn mặt con gái đẹp như tiên, rạng rỡ như hình nàng tiên trong bức họa Thiên Đình nên đặt cho nàng tên là Lê Giáng Tiên. Sau khi trưởng thành bà kết hôn với chồng là Trần Đào Lang, có hai người con, con trai tên Nhân, con gái tên Hòa. Năm 21 tuổi bà quy tiên, nhân dân lập đền thờ bà là Phủ Dầy tại Vụ Bản, Nam Định.
Lần 3
Sau khi mất, Giáng Tiên theo lệnh Ngọc Hoàng về trời, ôm nỗi nhớ chồng con, cha mẹ day dứt khôn nguôi, bà bèn hiện về trong hình dáng tiên nữ ngay buổi gia đình làm lễ tang, làm mọi người hết sức hoảng hốt. Bà kể lại sự tình cho gia đình và dân chúng nghe, sau đó vẫn thường giáng trần trong hình hài tiên nữ để chăm sóc chồng con, động viên người chồng tu chí. Đến sau này khi con cái trưởng thành, ông Đào Lang công thành danh toại bà mới từ biệt, phiêu bạt khắp nơi cứu độ chúng sinh.
Quy y Phật Tổ
Theo lưu truyền trong dân gian, Giáng Tiên thường hóa hiện thân mình khắp nơi để cứu giúp chúng dân, trừng trị kẻ ác. Lần cuối cùng bà giáng trần là ở huyện Thạch Thành, Thanh Hóa. Vua Lê Chúa Trịnh bấy giờ nghe tin vậy cho rằng Ngọc Hoàng Thả yêu nên nhờ tướng Tiền Quân Thánh đem các thuật sĩ tài giỏi đi bắt bà về. Bà chống không lại nên hiện thân thành con rồng đinh bay lên trời thì bị tướng Thánh thả lưới bắt, đúng lúc đó có Phật Tổ cảm kích tâm nguyện của bà nên hóa phép cứu giải, ban cho bà mũ áo cà sa, bà nhận áo mũ rồi theo Phật tổ về quy y cửa Phật.
Thời gian & địa điểm
Lễ hội Thánh Mẫu Liễu Hạnh hàng năm được tổ chức vào ngày 3 tháng 3 âm lịch (ngày giỗ của bà) tại các địa điểm là:
Phủ Dầy – Vụ Bản, Nam Định,
Phủ Quảng Cung (Phủ Nấp) – Ý Yên, Nam Định,
Phủ Tây Hồ – Hà Nội,
Phủ Đồi Nang, Đền Dầu, Đền Quán Cháo – Ninh Bình,
Đền Sòng – Bỉm Sơn, Thanh Hóa,
Đền Sòng Sơn – 35 Tôn Đức Thắng, P. Quốc Tử Giám, Q. Đống Đa, Hà Nội.
DaquyVietnam,
Tham khảo: văn khấn cổ truyền
Ghi rõ nguồn https://daquyvietnam.info khi copy hoặc trích dẫn bài viết.
Leave a Reply
Want to join the discussion?Feel free to contribute!
You must log in to post a comment.